“Những ngày tháng làm bảo vệ giúp mình trân quý công việc kỹ sư IT hiện tại hơn rất nhiều.”
Dũng Ngọc Nguyễn - Software Engineer at Wolt/ DoorDash (Japan)
Hồi cấp hai mình ham chơi lắm, không lo học hành mà suốt ngày ngồi cắm ở quán net chơi game. Đỉnh điểm là khi thi chuyển cấp lên cấp ba, mình rớt trường công, nên bắt buộc phải học trường bán công với học phí gấp 4-5 lần. Lúc này mình mới tỉnh ra, mình thấy có lỗi với ba mẹ nhiều vì nhà lúc đó cũng khó khăn, mình không lo học làm tốn nhiều tiền của ba mẹ.
Thế nên hè lớp 9, mình tìm việc để phụ mẹ đóng học phí nên làm phục vụ bàn ở phố Tây Bùi Viện. Lúc đó làm cực lắm, 1 ngày đứng phục vụ liên tục 10 tiếng đồng hồ, bữa ăn trưa cũng không được trọn vẹn nữa. Thấy mình cực quá nên ba tìm cho mình được 1 chân làm bảo vệ ở chốt công an. Lúc đó 2 tháng lương được 600 nghìn đồng là mình đưa hết mẹ để đóng tiền học. Mình còn nhớ có những lúc mình đi tuần tra đêm cùng mấy anh công an thì bắt gặp ăn cướp. Mình với mấy anh đuổi theo để bắt tội phạm, bắt được rồi, về đến nhà, thay vì tự hào thì mình lại còn sợ bị tụi nó trả thù nữa chứ. Ngẫm lại hồi đó nhiều kỷ niệm vui thật.
Mình cứ vừa học vừa làm như vậy đến hết những năm cấp 3. Đi làm thêm buổi khuya mình cũng vác sách ra ngồi đọc, những kiến thức nào của lớp 10 mà mình, mình không ngại hỏi em trai vì nó học rất giỏi. Nó giảng dạy, đưa tài liệu cho mình làm. Đến khi thi ĐH, mình đăng ký đúng 1 ngành CNTT ở mỗi trường ĐH KHTN TP.HCM. Nhưng mà mình… rớt. Thực sự lúc này cả thế giới như sụp đổ. Một phần vì thất vọng sau biết bao công sức, tiền bạc bỏ ra. Một phần vì không biết phải làm gì nữa, nếu theo học trường công lập hay các trung tâm CNTT khác thì học phí cao quá, mình không đủ tiền. Lúc đang lạc lối nhất thì em mình đọc báo, thấy trường ĐH KHTN có tuyển hệ Cao Đẳng ngành CNTT, xét duyệt điểm thi Đại học, mình không chần chừ nộp hồ sơ ngay.
Trầy trật học 3 năm Cao Đẳng, 3 tháng hè cuối mình lại điên cuồng ôn thi 6 môn để lên được hoàn chỉnh Đại học và học tiếp 2 năm. Đáng nhớ nhất và cũng stress nhất là năm cuối ĐH. Lúc đó mình vừa nhận làm luận văn, vừa đồng ý với thầy viết bài báo khoa học dù chưa biết gì và chưa bao giờ viết bằng tiếng Anh, còn đi internship ở công ty nữa. Khi chỉ còn 1 tháng nữa là bảo vệ luận văn thì mẹ mình nhập viện, vào viện thăm mẹ bệnh mà mẹ chỉ lo chuyện tiền bạc. Mình thấy bất lực, định bỏ học đi làm nhưng mẹ mình ra sức ngăn cản. May mắn sức khoẻ của mẹ khá hơn, bài báo của mình cũng được đăng lên hội nghị Quốc tế và mình bảo vệ thành công luận văn tốt nghiệp loại giỏi với 9,5 điểm. Khỏi phải nói mình hạnh phúc đến nhường nào.
Tốt nghiệp xong năm 2014, mình làm fulltime cho công ty mà mình intern trước đó. Niềm vui được tăng lương chưa bao lâu thì ngân hàng gửi giấy báo thanh toán các khoản vay tiền học ĐH. Cứ thế mỗi ngày đi làm mình chỉ ngủ 4-5 tiếng, vì ngoài làm việc công ty thì mình cũng nhận thêm vài dự án bên ngoài để kiếm thêm thu nhập và thêm kinh nghiệm. Cứ mỗi tháng nhận lương, mình đều vẽ ra sơ đồ chi tiêu sao cho hợp lý, tiết kiệm thêm mỗi tháng 2 triệu. Mà đến khi để dành được tầm 10 triệu rồi thì đủ thứ việc không như ý xảy ra, phải lấy tiền tiết kiệm xài hết. Có lúc điện thoại hư, phải vay mượn thêm bạn bè 2 triệu để mua một con smartphone tầm thấp. Công việc thì không như ý, nhiều áp lực, có lúc mình nghi ngờ bản thân: “Sao bạn bè ai cũng đi xa và phát triển, còn mày mãi dậm chân một chỗ vậy Dũng?”. Không lẽ mình cứ để cuộc sống mình mãi như vậy, phải thay đổi thôi. Mình viết ra những thứ mình muốn làm và bắt đầu thực hiện nó. Việc đầu tiên là tìm một công việc với mức lương tốt hơn với cơ hội phát triển rõ ràng.
Đầu năm 2015, mình phỏng vấn đậu và làm việc cho một startup đúng với mong muốn, được làm cùng với các anh chị rất giỏi và nhiều kinh nghiệm, môi trường lại rất năng động. Êm đềm được 6 tháng thì văn phòng ở Mỹ tuyên bố phá sản. Mọi người trong công ty ai cũng hoảng loạn, một số người tranh thủ tìm việc mới, một số đợi tình hình ra sao (trong đó có mình). Mình kiên trì đợi 3 tháng vì tin công ty sẽ hồi phục, cắt giảm chi tiêu tối đa, xài luôn tiền tiết kiệm mà vốn dĩ được dùng để trả nợ ngân hàng. Có lần mình còn năn nỉ sếp ứng trước lương 5 triệu - từ tiền lương công ty nợ mình, để phụ gia đình. Lúc này thì mình bắt đầu đi tìm việc, có công ty lợi dụng tin công ty cũ mình phá sản mà ép lương. Sau này được đồng nghiệp cũ cũng giới thiệu vào “Chợ Tốt” - nơi mà mình có rất nhiều ân tình.
Phỏng vấn tổng cộng 7 vòng, ngày nhận được cái email với nội dung “Bạn đã được nhận”, cảm xúc mình vỡ oà luôn, không biết diễn tả thế nào. Mình ôm mẹ khóc và nói “Con có việc làm rồi”, tự hứa với bản thân sẽ làm tốt và cố gắng hết sức. Trong 2 năm rưỡi ở Chợ Tốt, mình đã làm được rất nhiều thứ, từ việc tham gia xây dựng lại toàn bộ sản phẩm sử dụng các công nghệ mới hơn, làm quen với rất nhiều người giỏi, học hỏi cách suy nghĩ của họ để phát triển bản thân. Mình cũng có chút thành tựu ở đây, giúp công ty lọt top SEO thời điểm trước Tết 2016 với 100.000 lượt truy cập organic trong 1 tuần. Nhưng cuối cùng, mình vẫn không quên đặt mục tiêu cao hơn cho bản thân: “Làm việc cho công ty top của thế giới”.
Với mục tiêu mới này, ngoài giờ làm mình ở nhà luyện thêm thuật toán, problem-solving skills, phát triển open source và viết cả blog tiếng Anh để làm đẹp resume. Sau một khoảng thời gian kiên trì thì mình nhận được rất nhiều bình luận tích cực từ cộng đồng và cũng đã phát triển được 1 thư viện open source được khoảng 9k downloads monthly. Mình cũng đi phỏng vấn dạo với các công ty lớn ở Nhật và Singapore suốt 2 năm, mà lần nào cũng thất bại. Mỗi lần như vậy mình đều reflect và rút kinh nghiệm cho lần sau. Đến Tết 2019, mình chính thức nhận offer từ công ty lớn của Nhật Rakuten, lên đường sang Nhật để bắt đầu một hành trình mới.
Sang tới Rakuten, mình dành năm đầu tiên để tạo lòng tin từ sếp và xây dựng mối quan hệ bằng cách hoàn thành công việc đúng deadline, nhiệt tình hỗ trợ đồng nghiệp. Mình luyện thêm tiếng Anh khi nói chuyện với các đồng nghiệp đến từ Mỹ, Canada. Sang năm thứ hai, sếp giao cho mình lead một số dự án lớn của công ty. Mặc dù nhiều thử thách nhưng mình đều cố gắng hoàn thành tốt, giúp các thành viên khác có thể tự vận hành mà không cần mình. Cứ thế, mình luân chuyển từ dự án này sang dự án khác, sếp tin tưởng hơn và đưa mình vào core team. Mình cùng team phát triển ra các tools giúp tăng năng suất cho các kỹ sư khác trong cùng bộ phận (>= 50 engineers). Thời điểm trước khi rời Rakuten, mình cũng đã kịp hoàn thành nhiệm vụ lớn đó là nâng cấp web server version, loại bỏ toàn bộ legacy code và tạo tiền đề cho core team nâng cấp các thư viện khác, cho phép các engineer được sử dụng các tính năng mới của các version mới. Mặc dù môi trường làm việc ở Rakuten rất tốt, nhưng mình vẫn quyết định rời đi vì có mục tiêu cao hơn muốn chinh phục: “Làm việc cho một công ty lớn của Mỹ”.
Trong lúc chuẩn bị, mình đã phát triển một sản phẩm nhỏ (Spotit.page) thu hút được hơn 80k lượt download trên toàn cầu. Mình dành 6 tháng code liên tục và đọc các phản hồi để cải thiện sao cho sản phẩm tốt hơn. Đồng thời mình cũng support 1 người đồng nghiệp cũ phát triển 1 open-source với 83k downloads monthly. Ngoài xây dựng resume, mình cũng phỏng vấn rất nhiều công ty tech lớn của Mỹ và Nhật. Cuối cùng, mình đậu vào DoorDash sau 3 năm cố gắng.
Đôi lúc mình nhìn lại chặn đường mình đi thấy gian nan nhưng cũng giúp mình trưởng thành hơn. Mình rất thích câu nói: “You can’t choose where you’re born, but you can choose how to live your life.” Mình tin là mọi đau khổ, muộn phiền rồi cũng sẽ qua và mọi thứ sẽ đến vào đúng thời điểm, miễn là bạn vẫn còn cố gắng và còn hy vọng!
