“Anh có nhiều trải nghiệm thất bại từ khi nhỏ, thi gì lần đầu cũng rớt, nhờ đó anh học được nhiều thứ. Đến khi nhìn lại rồi thì mình thấy rất tự hào, công việc mà, lúc nào cũng có khó khăn hết, mình cứ “enjoy the high, enjoy the low” là được.”
Trung Nguyen - Head of Engineering at Invygo (Dubai)
Hồi lớp 3, lớp 4, đi thi Tin học trẻ ở Đồng Tháp, lần 1 lần 2 rớt, lần 3 mới đậu. Sau này thi Olympic Lê Hồng Phong lần đầu tiên cũng rớt, thi vào lớp Chuyên tin cũng rớt, thi HSG quốc gia cũng rớt. Nhưng mà trải nghiệm thất bại từ nhỏ đã giúp anh học được thành công đến từ sự kiên trì và quyết tâm. Sau mỗi lần thi rớt hết thì mình phải làm việc chăm chỉ hơn, quyết liệt hơn, đọc sách nhiều hơn, chứ giờ không lẽ anh mê tin học mà anh rớt lớp chuyên Tin nên anh bỏ luôn thì cũng không đúng. Cho đến năm lớp 12 thì anh lại được tuyển thẳng vô lớp chuyên Tin, do anh thi Olympic LHP, thi HSG quốc gia cũng được huy chương vàng, huy chương bạc. Mấy thầy cô thấy thằng này nó thi đem giải về được, học cũng khá nên cho vào lớp chuyên uôn. Thật ra trải nghiệm thi rớt lại là trải nghiệm hay, mình thất bại thì mình buồn lúc đó, khóc lúc đó, nhưng rồi mình vẫn tiếp tục đứng lên vì đó là đam mê của mình, tiếp tục làm việc, tiếp tục theo đuổi ước mơ. Đến khi nhìn lại mình sẽ cảm thấy rất tự hào về bản thân, công việc mà, lúc nào cũng có khó khăn hết, lúc lên lúc xuống, mình cứ “enjoy the high, enjoy the low” là được.
Kể về chuyện qua Dubai làm việc, đáng nhớ nhất là lúc team anh phải grow out product đầu tiên, có những tuần không có booking nào luôn, anh nghĩ bụng “thôi chắc đợt này là đóng gói đi về nước rồi, chứ giờ không có booking thì sao raise fund đây giờ”. Ticket size của chiếc xe rất là lớn, tới 3-500$. Lúc đó có team gặp vấn đề niềm tin từ khách hàng (truth issues) rất lớn vì những tuần đầu tiên đâu ai biết mình là ai đâu, sao dám booking lần cả mấy trăm đô. Còn giờ thì mọi thứ cũng tương đối ổn khi scale dự án cũng lớn hơn trước nhiều rồi, nhìn lại thì đúng là hành trình build mọi thứ còn con số âm thật.
Còn khó khăn lớn nhất của anh khi làm ở đây là những lúc đưa ra quyết định liên quan đến con người. Ở vị trí Head of Engineering, mỗi quyết định mình đưa ra, muốn tuyển người này, hay đuổi người kia đều ảnh hưởng đến cuộc đời của họ và gia đình họ, hầu như họ là expert từ nước ngoài đến Dubai làm việc. Rất nhiều lần anh phải ngồi trong những cuộc họp với các bạn, họ luôn là anh em tốt, là người hài hước nhất trong công ty, nhưng khi nói chuyện xong thì họ phải ôm cặp ôm laptop đi về và không trở lại công ty làm việc nữa. Đó là những những trải nghiệm shock với họ, shock với mình, họ vào cuộc họp mà không biết được rằng họ sẽ bị sa thải liền lập tức khi không perform tốt được.
Khi mới lập 1 team, team đó sẽ đi qua 1 vài stage of team development: forming, storming, norming, performing, adjourning. Vấn đề startup đó là anh hiring rất nhanh mà sa thải cũng rất nhanh. Khi mà vô 3 tháng, những ai không perform tốt, thái độ không tốt thì anh loại luôn mà không có cơ hội lần hai. Vì startup bị giới hạn thời gian, giới hạn nguồn lực, anh không thể nào vì ưu ái cho ai đó mà kéo cả team đi xuống được, như “combine affect” tốt lên 1% mỗi ngày không sao, nhưng tệ đi 1% mỗi ngày là vấn đề rất lớn. Cho nên mỗi người có người mới xuất hiện, cả team đều phải giúp người đó làm quen, hoà nhập với mọi người.
Ngoài ra, việc lead một team mà đa văn hoá cũng rất “thử thách” để gắn kết team. Team anh có các bạn dev từ Ấn Độ, Nga, TBN, Bỉ, Anh, Romania, African, Ai Cập, Mỹ … VD mấy bạn Nga rất bộc trực và thẳng thắn, “this is sht” là “this is sht” thiệt, product này tệ thiệt, và cho rằng nói như vậy là bình thường. Nhưng mà bạn Ấn Độ nghe vậy lại cảm thấy bạn Nga đứng giữa team đông người nói như thế thì rất kỳ cục, “ủa sao mày nói tao như vậy” vì họ thường ngại trước đám đông rồi. Hai bên bắt đầu cãi nhau, mình phải đứng ra giải quyết, tìm cách mà mọi người hiểu văn hoá của nhau để tương tác với nhau thôi.
Anh cũng có cơ hội làm việc với nhiều bạn VN vào team rồi, nhưng đều không chọn được vì hầu như khả năng critical thinking chưa tốt, các bạn chưa có product engineering mindset, họ chỉ có engineering coder mindset. Nghĩa là bảo đưa em task đi, đưa em ticket đi, đưa em technical design solution đây em code cho, em làm giỏi lắm; còn không có design solution thì em làm không được. Đây là chuyện của 3-4 năm về trước và lúc đó budget công ty còn rất hạn chế, còn bây giờ anh nghĩ chắc các bạn đã phát triển nhiều rồi. Kinh nghiệm của anh để dễ dàng sống sót khi làm việc ở nước ngoài, đó là ngoài chuyên môn, mình cần phải có những kỹ năng giải quyết vấn đề, critical thinking, negotiation,…. VD các bạn phải hiểu ticket giải quyết vấn đề gì, metrics là gì, success metrics là gì, research của nó ra sao, thậm chí là phải nghĩ đến business impact. Phải cố gắng rất nhiều, bạn nào có thắc mắc gì khi làm IT ở Dubai thì có thể hỏi anh, anh rất sẵn sàng trả lời nhen!
